Türk dönerine AB tescili: İlk tescil edilen ürün
Türk mutfağı, gerek lezzeti gerekse besleyiciliği açısından dünyanın önde gelen mutfaklarından birisi.
Türk mutfağının en başta gelen ürünü ise tartışmasız şekilde ‘döner’.
Dünyanın en tanınmış yemeklerinden
Döner, dünyanın neresine gidilirse gidilsin bulmanın mümkün olduğu ve belki de dünyanın en tanınmış yemeklerinden.
Türkiye’nin Avrupa Komisyonu’nda tescil edilen ilk geleneksel ürünü ‘döner’ oldu.
İlk kez bir ürün tescil edildi
Avrupa Komisyonu, Türkiye’den ilk kez geleneksel bir ürünü, Türk dönerini tescil etti.
Tescil kararı, Avrupa Birliği’nin 24 Nisan 2024 tarihli Resmî Gazetesi’nde yayınlandı.
İtiraz olmazsa tescil kesinleşecek
Karara 3 aylık askı süresinde itiraz olmazsa tescil kesinleşecek.
Avrupa Komisyonu’nda 1998 yılından bugüne tescili yapılmış 66, ilan edilen 3 ve başvurusu yapılmış 12 ürün olmak 81 geleneksel ürün, Komisyonu Tarım Kırsal kalkınma Genel Müdürlüğü kayıtlarında yer alıyor.
Dönerin Avrupa’daki ekonomik hacmi 4,5 milyar euro
Geleneksel ürün olarak döner için başvuruyu Uluslararası Döner Federasyonu yaptı.
Tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın aktardığı bilgilere göre, Türkiye için olduğu kadar Avrupa’da da çok yaygın olarak tüketilen dönerin sadece Avrupa’da 4,5 milyar euro seviyesinde bir ekonomiye sahip olduğu ifade ediliyor.
Dönerin yapılışı tarif edildi
Avrupa Birliği’nin Resmi Gazetesi’nde yayınlanan tescil kararında dönerin özellikleri ve yapılışı, özetle şöyle ifade ediliyor:
Döner; sığır, koyun veya tavuktan ince ve yatay olarak dilimlenmiş et pirzolalarının paslanmaz çelik bir döner şiş üzerine yatay olarak sabitlenmesi ve ateşin önünde kendi ekseni etrafında dikey olarak döndürülerek pişirilmesiyle hazırlanan geleneksel bir et ürünüdür. Pişirmeden önce, ince ve yatay olarak dilimlenmiş et pirzolaları yoğurt veya süt, biber veya domates püresi, otlar, baharatlar ve tuz karışımında marine edilir. Şişleme sırasında, yatay olarak dilimlenmiş konsept yağ veya koyun kuyruğu yağ pirzolaları et katmanları arasına yerleştirilir. Bir et kaynağı olarak, büyük sığır eti parçaları veya koyun eti, kıyılmış sığır eti veya kıyılmış koyun veya bunların bir karışımı veya tavuk eti kullanılır.
Türkiye’nin AB’den 21 coğrafi işaretli ürünü var
Türkiye, daha önce 21 ürünü için Avrupa Komisyonu’ndan coğrafi işaret almıştı.
Döner ise tescil edilen ilk “geleneksel ürün” olacak.
Türkiye’nin AB’den coğrafi işaret alan ürünleri şunlar:
1- Antep baklavası
2- Aydın inciri
3- Aydın kestanesi
4- Bayramiç beyazı
5- Malatya kayısısı
6- Milas zeytinyağı
7- Taşköprü sarımsağı
8- Giresun tombul fındığı
9- Antakya künefesi
10- Suruç narı
11- Çağlayancerit cevizi
12- Gemlik zeytini
13- Edremit zeytinyağı
14- Milas yağlı zeytini
15- Ayaş domatesi
16- Maraş tarhanası
17- Edremit Körfezi yeşil çizik zeytini
18- Ezine peyniri
19- Safranbolu safranı
20- Aydın memecik zeytinyağı
21- Araban sarımsağı